Herbestemming Fort Sint-Marie: gemeente Zwijndrecht en MLSO bundelen de krachten

21/05/2020

De plannen om Fort Sint-Marie nieuw leven in te blazen nemen steeds meer een concrete vorm aan. Na het opleveren van de haalbaarheidsstudie en de veiligheidsstudie die MLSO liet uitvoeren, is gemeente Zwijndrecht bereid om op te treden als onteigenende instantie. Volgende stappen zijn de opmaak van een GRUP en het daarbij horende onteigeningsplan.

Eind 2018 voerde LAMA Landscape Architects in opdracht van Maatschappij Linkerscheldeoever een studie uit naar de ruimtelijke en financiële haalbaarheid van een herbestemming van Fort Sint-Marie. De studie toont een evenwicht aan opportuniteiten voor Fort Sint-Marie in een financieel haalbaar kader: het fort als versterking van waardevolle natuureenheden, als levendig erfgoed, als havenmotor en als publieke ruimte. In de studie komt dit evenwicht tot uiting in een “voorkeurscenario”, waar zowel uitbreiding van slik en schor en versterking van de natuur  ter hoogte van de rietvelden, de ontwikkeling van recreatieve infrastructuur met respect voor de verschillende historische lagen van het Fort en met aansluiting op de Defensieve Dijk, een horeca gelegenheid, als de ruimte voor haven-ondersteunende functies zoals kantoor, opleidingscentrum en overnachtingsmogelijkheden de voorkeur genoot. 

Uit de haalbaarheidsstudie van LAMA Landscape Architects bleek in eerste instantie dat MLSO de aangewezen partij leek om het fort aan te kopen, doch gezien de ligging buiten havengebied, is een andere verwervende partij aangewezen. 

Het college van burgemeester en schepenen van gemeente Zwijndrecht besliste op 12 mei 2020 daadwerkelijk op te willen treden als onteigenende instantie voor Fort Sint-Marie. Gemeente Zwijndrecht plant daarna, in overleg met MLSO, de volgende stappen in om het fort te verwerven.

"MLSO streeft naar een duurzame ruimtelijke en economische ontwikkeling in het havengebied van de Linkerscheldeoever. Ik ben dan ook zeer tevreden dat we in gemeente Zwijndrecht een stevige partner gevonden hebben die mee de schouders zet onder de aankoop van Fort Sint-Marie, zodat we dit project samen verder vorm kunnen geven." - Boudewijn Vlegels, voorzitter Raad van Bestuur.

Na de aankoop volgen nog een hele reeks investeringen om Fort Sint-Marie te restaureren en om de verschillende doelstellingen die voortkomen uit de haalbaarheidsstudie (natuur, erfgoed, havenmotor, publieke ruimte) te kunnen realiseren. Daarom zal MLSO een intentieverklaring opmaken met de belangrijkste stakeholders en bekijken welke mogelijkheden er zijn rond publiek-private samenwerking rond financiering en toekomstig beheer van Fort Sint-Marie.

"Fort Sint-Marie is een waardevolle site omwille van enkele unieke natuurlijke en historische elementen zoals de oude weiden voor het fort en de kazematten. Met een herbestemming van het fort kunnen die opnieuw tot hun recht komen. En dat Fort Sint-Marie zo opnieuw toegankelijk wordt voor bezoekers is meteen een meerwaarde voor de inwoners van Zwijndrecht én Kallo." - André Van de Vyver, burgemeester gemeente Zwijndrecht.

copyright LAMA Landscape Architects



Fort Sint-Marie in vogelvlucht

  • gebouwd 2e helft 16e eeuw:
    • deel van de beschermingsgordel rond Antwerpen
    • reactie op de as Fort Liefkenshoek - Fort Lillo waardoor de stad Antwerpen toch afgesloten kon worden
    • verbonden met Fort Sint-Filips door 730m lange brug van geketende boten, hierdoor moest Antwerpen zich in 1585 overgeven aan de Spanjaarden
  • 2e helft 19e eeuw:
    • onderdeel van de Brialmont fortengordel
  • vanaf 1961 diverse invullingen:
    • bestemming en functie als marinebasis
    • aanleg binnendok
    • deels gebruikt door zeevaartschool Cenflumarin
    • asielopvangcentrum Rode Kruis
  • momenteel staan de gebouwen op de site leeg
Naar boven